Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid a'r Trefniadau Diogeliadau Amddiffyn Rhyddid

Darparodd Deddf Galluedd Meddyliol 2005 fframwaith cyfreithiol ar ffurf Diogelu rhag Colli Rhyddid (neu’r DoLS), i amddiffyn pobl sy'n agored i niwed, a all golli, neu sydd wedi colli’u rhyddid mewn cartref gofal neu leoliad ysbyty (ers 2014 mewn lleoliad cymorth byw).

Mae yna gynlluniau ar y gweill I gael gwared ar y Trefniadau Diogelu wrth Amddifadu o Ryddid (DoLS) a chyflwyno Diogeliadau Amddiffyn Rhyddid  (neu’r LPS), fodd bynnag mae Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi bod yn oedi.  Cyflwynodd Deddf Galluedd Meddyliol (Diwygio) 2019 y Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid, a bydd y fframwaith newydd yn amddiffyn unigolion 16+ oed sy'n agored i niwed, mewn ystod ehangach o leoliadau gofal.

Hyd nes y daw’r newidiadau hyn i rym, dylai staff barhau i wneud ceisiadau priodol am atgyfeirio o dan y Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid ar gyfer unrhyw un sy’n bodloni’r meini prawf cymhwyso o dan atodlen A1 ar gyfer y rheini sy’n 18 oed a hŷn mewn lleoliad gofal/cartref nyrsio mewn ysbyty. Gallwch siarad â'r Tîm Diogelu rhag Colli Rhyddid am wybodaeth neu gyngor. Gall y tîm hefyd roi cyngor ar unigolion 16-18 oed mewn unrhyw leoliad gofal - gweler gwybodaeth bellach ar gyfer tîm Diogelu rhag Colli Rhyddid isod.

Bydd y newidiadau'n cael eu rhoi ar waith unwaith y bydd Rheoliadau Diogelu rhag Colli Rhyddid Lloegr yn cael eu cadarnhau yn Senedd San Steffan a bod Rheoliadau Diogeliadau Amddiffyn Rhyddid Cymru yn cael eu pasio gan Senedd Cymru, a bydd newidiadau i God Ymarfer Deddf Galluedd Meddyliol 2005 wedi'u cwblhau.

Egluro Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid

Mae colli rhyddid yn derm a ddefnyddir yn y Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol ynghylch amgylchiadau pan gaiff Rhyddid person ei gymryd i ffwrdd. Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid yw'r fframwaith cyfreithiol presennol ar gyfer diogelu hawliau dynol y rhai nad oes ganddynt y galluedd meddyliol i gydsynio i'w trefniadau gofal neu driniaeth lle bydd hyn yn gyfystyr â cholli rhyddid.

Esboniodd y Trefniadau Diogelu Rhyddid (LSP)

Mae yna gynlluniau ar y gweill i gael gwared ar y Trefniadau Diogelu wrth Amddifadu o Ryddid (DoLs) a chyflwyno Diogeliadau Amddiffyn Rhyddid yn eu lle, fodd bynnag mae Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi bod yna oedi. Mae’r Llywodraeth yn awgrymu nad yw’n debygol y bydd hyn cyn 2025 nawr. Diogeliadau Amddiffyn Rhyddid fydd y fframwaith newydd yn sgil diwygiadau i’r Ddeddf Galluedd Meddyliol. A nodir yn Neddf Galluedd Meddyliol (Diwygio) 2019. Yn wahanol i DoLs, bydd LPS yn berthnasol ym mhob lleoliad, fel cartrefi gofal, ysbytai, a chartref pobl eu hunain, a bydd LPS yn berthnasol i unigolion 16 oed neu hŷn.

Y Tîm Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid (DoLS)

Sefydlwyd tîm DoLS i gydlynu a rheoli ceisiadau atgyfeirio, asesiadau ac adolygiadau DoLS. Mae'r tîm DoLS, sydd wedi ei leoli yn Stad Parc Mamheilad, yn gweithredu ar ran y Cyrff Goruchwylio

DoLS - Cwestiynau ac Atebion

Gwybodaeth bellach ar Drefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid

Y Prawf ASID Cyfreithiol (DoLs)

Yn 2014, rhoddwyd dyfarniad pwysig mewn achos cyfreithiol pwysig a benderfynwyd yn Llys Goruchaf y DU. P v Cyngor Caer a Gorllewin Swydd Gaer; P & Q v Cyngor Sir Surrey [2014] UKSC 19. Roedd yr achos yn disgrifio ac yn rhoi'r awgrym cliriaf o'r hyn sy'n gyfystyr â cholli rhyddid

Deunyddiau Darllen a Dolenni Cyswllt Defnyddiol

Cynhyrchwyd taflenni defnyddiol a dolenni i wybodaeth ddefnyddiol i gefnogi staff, defnyddwyr y gwasanaeth a'r cyhoedd i ddeall diogelu a'r broses o amddiffyn oedolion